معادن جهان با نظارت شدیدتر سرمایهگذاران و شرکتهای بیمه مواجه خواهند شد. دلیل این تغییر رویه، شکستن تعدادی از سدهای باطله در چند ماه اخیر است.
این موضوع، نظر «هاروی مکلوئد»، یک مهندس ارشد در شرکت مشاوره مهندسی «کلان کریپن برگر» است.
او که قائممقام واحد بازاریابی استراتژیک شرکت خود و یکی از ارکان اصلی آن است، میگوید: «اتفاقات زیستمحیطی اخیر و شکستن سدهای باطله شرکتهای«سامارکو» برزیل و «مانت پالی» کانادا به معدنکاران، جوامع و قانونگذاران گوشزد کرد که مخاطرات بسیاری با معدنکاری آمیخته است. » این دوحادثه بزرگ که در سال ۲۰۱۵م روی دادند، به دلیل بازتاب گسترده جهانی و وسعت زیانهایشان، نظر کارشناسان و فعالان معدنی را به خود جلب کرد. پس از آن هم، ارزش سهام شرکتهای مربوط به شدت کاهش یافت، اعتراضات اجتماعی فراوانی شکل گرفت و دادگاهها و نهادهای دولتی این شرکتها را مسئول رخدادن این حوادث شناختند. در پی این موضوع، جریمههای سنگین به دلیل کوتاهی کردن و آمادگی نداشتن برای مدیریت بحران هم به آنها تحمیل شد.
وبسایت تخصصی «ماینینگ» گزارشی در این باره انتشار داده و در آن نحوه ارزیابی مخاطرات و همچنین افزایش انعطافپذیری معادن و کاهش شکستهای بالقوه را بررسی کرده است. برای روشن شدن این موضوع، ماینینگ به گفتوگو با مکلوئد پرداخته که کارشناس مهندسی زمینشناسی و کارشناس ارشد مکانیکهای خاک است. او به تازگی در کمیسیون بینالمللی سدهای بزرگ مشغول به کار شده و به عنوان رییس کمیته بینالمللی باطلههای معدنی هم انجام وظیفه میکند.
چرا ارزیابی ریسک اهمیت دارد؟
ارزیابی ریسک و مخاطرات، فرآیند شناسایی مشکلات و خطاهایی است که احتمال رخ دادن آنها وجود دارد. انجام چنین کاری برای هر عملی که ما انجام میدهیم، اهمیت دارد. تمام ما ارزیابی ریسک را در زمان بیدار شدن از خواب و قدم گذاشتن به خیابان انجام میدهیم. در شرکتهای معدنی هم این فرآیند بر وجهه اجتماعی و موافقت جامعه برای فعالیت معدنکاری اثر میگذارد. از طرفی، ارزیابی ریسک بر جنبه سودآوری عملیات معدنی و افزایش درآمدها هم اثر میگذارد. اتفاقات زیستمحیطی اخیر و شکست سدهای باطله شرکتهای سامارکوی برزیل و مانت پالی کانادا به معدنکاران، جوامع و قانونگذاران گوشزد کرد که مخاطرات بسیاری با معدنکاری آمیخته است. شناخت این مخاطرات و آماده شدن برای مقابله با آنها از مهمترین موضوعاتی است که اهمیت آن درک شده و در سال ۲۰۱۶م میتوانیم شاهد کنفرانسهای مختلفی در سطح جهان باشیم که این موضوع را پیگیری میکنند.
چگونه میتوان احتمال شکست سدهای باطله را کاهش داد؟
همانطور که پیش از این اشاره شد، اگر شما ندانید که قرار است با یک مشکل مواجه شوید، توانایی مدیریت آن را هم نخواهید داشت. فرآیند ارزیابی ریسک به هر کس اجازه میدهد که به بررسی احتمالات ناخوشایند بپردازد. در این صورت و با دانستن مشکلاتی که ممکن است در معدنکاری به وجود آید، میتوانید شروع به اجرای آن دسته از اقدامات مدیریتی کنید که نه تنها زمینه مدیریت ریسک را فراهم میکند، بلکه رویههایی را هم طراحی و مهندسی میکند که احتمال رخ دادن اتفاقها یا پیامد آنها را کاهش میدهد. باید این تفکیک و تصویرسازی را درباره ریسک، انجام داد: ریسک، احتمال وقوع یک اتفاق و پیامدهای آن است.
ارزیابی ریسک چه نقشی در تامین مالی معادن دارد؟
فکر میکنم که شما هم شاهد این موضوع بودید که حوادث اخیر باعث شد تا سهام شرکتهای مرتبط با آنها، سقوط کند. در آینده خواهید دید که سرمایهگذاران و سهامداران میگویند: «صبر کن، اگر قرار است من پول خود را در شرکت شما هزینه کنم، چه ریسکهایی بر سر راه عملیات شرکت وجود دارد؟» شرکتهای بیمه هم همین سوال را خواهند پرسید. به طور سنتی، شرکتهای بیمه جهان روی شکست سدهای باطله تمرکز نمیکردند. این موضوع به دلیل سیاستهای بینالمللی بیمه بوده است. با این حال، حوادث معدنی مختلف باعث شد که از دهه ۹۰ میلادی به بعد، این شرکتها درباره سیاستهای کنونی دچار تردید شده و از خود بپرسند: «آیا باید سیاستهای جدیدی در پیش گرفت؟»
آنها اکنون به دنبال آن هستند که با روشهایی دقیقتر از قبل، ریسک عملیاتهای معدنکاری را محاسبه کرده و شرکتها را برای کاهش این خطرات، یاری کنند. این موضوع را با توجه به کنفرانسها و همایشهای مختلفی که در امسال میلادی در کشورهای مختلف برگزار میشود، میتوان نتیجه گرفت. از طرفی تمرکز بر سدهای باطله، بررسی امکان شکست آنها و یافتن راهکارهایی برای کاهش احتمال این اتفاق و محدود کردن پیامدهایش افزایش مییابد.