بحث آموزش و آمادگی کارگران معدنی برای انجام فعالیت‌های معدنی موضوعی است که مورد توجه مسئولان قرار گرفته و سبب شده تا بودجه‌ای برای آموزش کارگران معدنی در نظر گرفته شود.
به همین دلیل ایمیدرو به‌عنوان سازمان مادر تخصصی در حوزه معدن و صنایع معدنی قرار است با همکاری سازمان نظام مهندسی معدن ایران و سازمان فنی و حرفه‌ای کشور دوره‌های آموزشی برای کارگران معدنی برگزار کنند. البته این طرح به صورت آزمایشی در سال گذشته در ۷ استان کشور اجرایی شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است.
به گفته مسئولان و کارشناسان بخش معدن، یکی از دلایل اصلی حوادث معدنی آشنایی نداشتن کارگران معدنی با اصول و قوانین ایمنی است. حال با برگزاری این دوره‌ها می‌توان به کم شدن خطرات در بخش معدن امیدوار شد. در کنار برگزاری دوره‌های آموزشی می‌توان با انتقال دانش و فناوری از کشورهای پیشرو در بخش معدن به ارتقای سطح دانش در معادن کشور کمک کرد.
ایمیدرو تامین‌کننده بودجه
رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران درباره تفاهمنامه منعقد شده بین سازمان‌های ایمیدرو، نظام مهندسی معدن ایران و سازمان فنی و حرفه‌ای ایران برای آموزش کارگران معدنی در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: سازمان نظام مهندسی معدن ایران به عنوان اجراکننده و ناظر دوره‌های آموزشی است و مدرسان کلاس‌ها را معرفی می‌کند و سازمان ایمیدرو نیز تامین اعتبار برای اجرایی شدن این طرح را برعهده دارد. در این میان سازمان فنی و حرفه‌ای کشور به کارورزان دوره‌ها در پایان کار، مدرک اعطا می‌کند.
نادعلی اسماعیلی‌دهج، در ادامه افزود: سازمان نظام مهندسی معدن با سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها برای برگزاری دوره‌های آموزشی هماهنگی لازم را انجام می‌دهد تا کارگران معادن استان خود را برای حضور در کلاس‌ها فرا خوانند.
به گفته وی مباحثی که قرار است در این دوره‌ها مورد توجه قرار گیرد مربوط به کارگران معدن است که شامل مواردی همچون رعایت مسائل ایمنی و آشنا کردن آنها با روش‌های صحیح معدنکاری بر اساس قوانین و استانداردهای تعریف شده است. بیشتر حوادث معدنی که منجر به از دست دادن جان کارگران معدنی شده به‌دلیل آشنا نبودن با قوانین است. اسماعیلی‌دهج افزود: آموزش کارگران در حوزه‌های مختلف فعالیت‌های معدنی همچون بهره‌برداری از معادن، جابه‌جایی و حمل‌ونقل مواد معدنی از سوی افراد فعال در این بخش در دستور کار قرار گرفته تا آنها ضمن آشنایی با نحوه عملکرد صحیح، با رعایت نکات ایمنی وظیفه خود را به درستی انجام داده و از بروز خسارت جلوگیری کنند. رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران اظهار کرد: طرح آموزش کارگران در ۷ استان به شکل آزمایشی انجام شده و قرار است در سایر استان‌ها نیز به مرحله اجرا برسد. نکته مهم درباره برگزاری این دوره‌ها رضایتمندی کارگران معدنی از حضور در این کلاس‌هاست. در واقع سیستم تعریف شده دوره‌های آموزشی برای کارگران معدنی است اما در برخی موارد شاهد حضور متخصصان در کلاس‌های آموزشی نیز بوده‌ایم.
انتقال دانش فنی به ایران
در جلسه‌ای برای امضای تفاهمنامه که روسای سازمان‌های ایمیدرو، نظام مهندسی معدن ایران و فنی حرفه‌ای کشور در آن حضور داشتند محمد امین سازگارنژاد اظهار کرده بود اتاق‌های بازرگانی استان‌ها می‌توانند در اجرای این برنامه سازمان‌های مربوط را یاری کنند. به گزارش صمت، رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور با بیان اینکه زیبایی این اقدام به حضور سازمان نظام مهندسی معدنی است، تصریح کرد: ذی‌نفعان اصلی آموزش کسانی هستند که در بازار کار و عمل نقش دارند و این موضوع دارای اهمیت بسیار است. به همین دلیل انتظار داریم اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان‌ها نیز به اجرای این کار کمک کنند، زیرا اعتقاد ما بر این است اجرای این آموزش‌ها با رویکرد غیردولتی خواهد بود. سازگارنژاد با اشاره به اهمیت انتقال فناوری آموزشی افزود: متاسفانه انتقال فناوری آموزشی در بخش معدن و دیگر صنایع کشور در سال‌هایی که کشور گرفتار تحریم بود با محدودیت انجام می‌شد به همین دلیل می‌توان در کنار قراردادهای بین‌المللی، ملی و انتقال فناوری، موضوع آموزش را مورد توجه قرار داد تا فرصت‌های بهتری برای آموزش ایمنی و صلاحیت‌های فنی ایجاد شود.
رایزنی با کشورهای توسعه یافته
در بحث آموزش نقش سازمان‌ها و گروه‌های بخش خصوصی فعال در حوزه معدن نیز می‌تواند به اجرای دوره‌های آموزشی کمک کند. به‌عنوان مثال اتاق‌های بازرگانی که گروهی با عنوان کمیسیون معدن در آنها فعال است، می‌توانند با رایزنی با کشورهای دیگر زمینه انتقال دانش فنی و فناوری‌های نوین را فراهم کنند. رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ارومیه درباره اینکه اتاق‌های بازرگانی استان‌ها تا چه حد می‌توانند در اجرای هرچه بهتر دوره‌های آموزشی برای کارگران معدنی موثر باشند به صمت گفت: یکی از برنامه‌های استان آذربایجان‌غربی آموزش نیروهای فعال معدنی است که در دستور کار برخی از فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه قرار گرفته؛ با این وجود در بسیاری موارد آموزشی در کشور شاهدیم، افراد تنها آموزش تئوری دیده‌اند و در اجرای عملیات معدنی تخصص ندارند. رضا جمشیدی در ادامه اظهار کرد: سیاست‌هایی که از سوی اتاق‌های بازرگانی همچون اتاق ارومیه مطرح و اجرایی می‌شود بر مبنای توسعه آموزش است. البته ما معتقدیم اگر بودجه در نظر گرفته شده برای برگزاری دوره‌های آموزشی بین استان‌ها تقسیم شود، می‌توان نسبت به برگزاری کلاس‌های آموزشی از سوی اتاق‌های بازرگانی نیز امیدوار بود زیرا اعضای کمیسیون معدن اتاق بازرگانی به‌طور عمده جزو معدنداران و فعالان حوزه صنایع معدنی هستند و می‌توانند افرادی که در این حوزه فعال هستند را آموزش دهند. به گفته وی نکته مهم درباره کارگران معادن دولتی این است که آنها تا پایان دوره کاری خود در این معادن باقی می‌مانند و هزینه تولید آنها نسبت به بخش خصوصی بیشتر است اما در بخش خصوصی زمانی که کارگر مبتدی مشغول به فعالیت می‌شود تا زمانی که به اصول معدنکاری آشنا شده و بر آن تسلط پیدا کند ممکن است خسارت زیادی به معدن وارد کند اما در ادامه راه، به دلیل نداشتن تعهد به کارفرمای خود به معادن دیگر رفته و با دستمزد بالاتری به معدنکاری می‌پردازند.
اعزام نیروهای متخصص به اروپا
جمشیدی بر این باور است اگر بتوان برای دوره‌های آموزشی از کارشناسان و فعالان حاضر در بخش معدن برای آموزش نیروهای کارگری استفاده شود به طور حتم نتیجه مثبتی خواهد داشت.
به گفته رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ارومیه با توجه به اینکه ایران در بخش تجهیزات و فناوری معدن با کشورهای دیگر فاصله دارد، می‌توان از طریق اعضای اتاق که در بخش معدن فعال هستند وارد عمل شد و زمینه را برای انتقال فناوری به معادن کشور فراهم کرد.
جمشیدی گفت: در سفر هیات‌های ایرانی به کشورهای فعال در حوزه معدن، می‌توان زمینه را برای اعزام تعدادی از نیروهای متخصص به این کشورها فراهم کرد و بعد از بازگشت آنها به ایران، از آنها برای آموزش نیروی انسانی فعال در معدن استفاده کرد. حال اگر این برنامه برای تمامی استان‌ها انجام شود به طور قطع نتیجه مثبتی خواهد داشت.
به گفته وی معدن ایران در بخش فرآوری و صنعت در سطح قابل قبولی قرار ندارد و باید تدبیری برای آن اندیشید زیرا حتی تسلط اطلاعاتی برخی از استادان رشته معدن تنها به شکل تئوری است و شناختی از روند معدنکاری روز ندارند. این در حالی‌است که یکی از لازمه‌های فعالیت در بخش معدن حضور فیزیکی و میدانی در معدن و پای کار است.
بنابراین باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که حاصل و خروجی آن تربیت نیروهای متخصص در قالب تکنسین و کارگران ماهر باشد. در غیراین‌صورت نمی‌توان خیلی به تحولات مثبت در زمینه کیفیت آموزش نیروهای علاقه‌مند به فعالیت در این بخش امیدوار بود.
منبع: گسترش صمت
