ظرفیتهای معدنی ایران مدتهاست نظر جهانیان را به خود جلب کرده است. این موضوع به ویژه با توجه دولت یازدهم به بخش معدن و هموار شدن راه ورود سرمایههای خارجی به کشور تشدید شد؛ به نحوی که در ماههای اخیر بارها و بارها شاهد گزارشهای مفصل جهانی درباره معادن ایران و ظرفیتهای آن برای ورود به بازارهای گستردهتر بودهایم.
اکنون و پس از رفع تحریمها، بار دیگر اهمیت معادن ایران در مرکز توجهها قرار گرفته است.
کانادا آماده است که پس از رفع تحریمهای اقتصادی علیه ایران، مبادلات خود را با کشور از سر بگیرد. وبسایت خبری «دی گلوباند میل» این کشور در تحلیلی نوشت: اکنون تمام کشورهای جهان فرصت دارند تا از همکاری تجاری و اقتصادی با ایران نهایت بهره را ببرند و در این راه هم قدم برداشتهاند. دولت اوتاوا اگر بخواهد از قافله جهانی عقب نیفتد، باید هر چه زودتر تحریمهایش علیه ایران را رفع کند و به عنوان یک شریک تجاری به آن بنگرد.
این موضوع بهویژه به دلیل آن است که ایران بازاری دست نخورده و با ظرفیت است و بهویژه در بخشهایی مانند معدن میتواند در آینده نقش زیادی در اقتصاد جهان داشته باشد. اکنون زمان آن است که کانادا فرصت همکاری معدنی با کشور را غنیمت بشمارد. مقامهای دولتی این کشور گفتند: هر چند تاکنون تصمیمی درباره رفع تحریمهای اقتصادی خود علیه ایران نگرفتهاند، قصد هم ندارند که از دیگر کشورها عقبمانده و فرصتهای بزرگ خود را در تجارت با ایران از دست بدهند. تحریمهای اصلی این کشور درباره تجارت محصولات هستهای و سلاح طراحی شدهاند ولی بر تمام تجارت و مبادلات بازرگانی با ایران اثر گذاشتهاند. در این زمینه، تحریم همکاریهای معدنی، حملونقل دریایی و تجارت فلزات به طور مستقیم بر بخش معدن ۲ کشور اثر داشته است. آنها اعلام کردهاند که هر چند نمیتوان روابط را یکشبه احیا کرد، قصد ما بازگشت دوباره به تهران است.
وبسایت تخصصی بینالمللی «متالماینر» که به جمعآوری اطلاعات و ارائه خدمات مشاوره به مخاطبان خود در سراسر جهان اقدام میکند، به بررسی اثر بازگشت ایران به بازارهای جهانی فلزات پرداخت. متالماینر در این گزارش نوشت: با رفع تحریمها، نخستین اثری که انتظار میرود، افزایش تدریجی صادرات نفت ایران از سطح ۱/۱ میلیون بشکهای کنونی تا ۵۰۰ هزار بشکه دیگر در روز در مدت چند ماه آینده است. با این حال، اثرات اقتصادی رفع تحریمها بسیار گستردهتر خواهد بود و «به ویژه» در بخش فلزات و معدن میتواند آن را مشاهده کرد. چنین اثراتی را میتوان به طور کامل در میان مدت شاهد بود.
در این گزارش پس از اشاره به ظرفیتهای عظیم اقتصادی و فرصتهای ناشی از جمعیت فراوان و درآمدهای زیاد در مقایسه با منطقه، به طور ویژه به وضعیت معدن و صنایع معدنی ایران پرداخته شده است؛ در بخش فلزات، دولت مالکیت ۹۰ درصد از معادن و صنایع بزرگ وابسته را در اختیار دارد ولی همانطور که بارها گفته شده، نیاز ایران به سرمایهگذاریهای خارجی قابل توجه است. ایران در حال حاضر هم یک تولیدکننده به نسبت بزرگ سنگآهن است ولی ۲ عامل افزایش تقاضای داخلی و کاهش قیمت جهانی سنگآهن، موجب کاهش صادرات آن شده است. ایران زمانی دومین تولیدکننده فولاد در خاورمیانه بود و این ظرفیت را دارد که به سرعت جایگاه خود را در این حوزه بازیابد. برای این توسعه، ظرفیت قابل توجه بازار داخل و امکان افزایش تقاضای ناشی از سرمایهگذاریهای گسترده در زیرساختها هم عاملی برای رسیدن به هدف و جایگاه بالاتر در تولید فولاد خواهد بود. بنابر تحلیل متال ماینر، به دلیل این شرایط است که رکود کنونی در بازار جهانی فولاد نمیتواند هیچ مانعی در راه صنعت فولاد ایران باشد.
اما ظرفیت معدنی ایران تنها در سنگآهن و فولاد آن نهفته نیست. این کشور میتواند تبدیل به یک صادرکننده بزرگ فلزات مختلف شود. سهم ایران از ذخایر سرب و روی جهان به ۵ درصد میرسد و دومین ذخیره بزرگ مس جهان هم در سرچشمه کرمان قرار دارد که هماکنون به تولید کنسانتره و کاتد مشغول است.
ایران بوکسیت دارد، آلومینا تولید میکند و یک تولیدکننده بزرگ آلومینیوم است؛ هر چند نیاز دارد که این صنعت خود را به جدیدترین فناوریها مجهز کند. «ایرالکو» هم بزرگترین شرکت صنعت آلومینیوم ایران است که سهام آن در «بورس فلزات لندن» مبادله میشود و تاکنون هیچ شرکت تولیدکننده فلزات پایه دیگری در ایران نتوانسته به این پیشرفت دست پیدا کند.
فرصت دیگر معدنی در ایران، صنعت زغال سنگ است. هر چند این کشور ذخایر زغالسنگی به میزان ۵۰ میلیارد تن داشته و در حال حاضر هم بر روی آن سرمایهگذاری میکند و در سالهای گذشته هم صادرات خوبی داشته و میتواند به موفقیتهای بیشتری دست پیدا کند. در صورت سرمایهگذاری مناسب و همکاریهای معدنی، افزایش تولید زغالسنگ ایران (چه حرارتی و چه ککشو) قابل تصور است؛ افزایش تولیدی که بسیار بیشتر از نیاز داخلی خواهد بود و موجب افزایش صادرات این محصول معدنی میشود.
در هر صورت، ظرفیت اقتصادی و معدنی ایران بسیار قابلتوجه است و با رفع تحریمها، فرصتهای مناسبی هم برای این کشور و هم برای دیگر کشورها وجود دارد که با ورود به بازار این کشور به منافع قابلتوجهی دست یابند.
وبسایت خبری- اقتصادی «فایننشال پراسپکت» در گزارشی با نام «روزهای صلح و آرامش ایران» به موضوع رفع تحریمها و آثار آن بر اقتصاد ایران پرداخت.
براساس این گزارش، روزهای دشوار ایران تمام شده و با برنامهریزیهای انجام شده قرار است مشکلات اقتصادی از سر راه این کشور برداشته شود. «فایننشال پراسپکت» بخش معدن ایران را یکی از مهمترین اولویتهای دولت و ظرفیتی ویژه برای توسعه معرفی کرد که میتواند درآمدهای زیادی را نصیب کشور کند: «هر چند توسعه معدن ممکن است چند سال طول بکشد اما شدنی است. »
تلاش شرکت آلومینیوم «نالکو» برای ورود به بازار ایران باعث شد که در روزهای گذشته، نگاه تعداد زیادی از رسانههای هندی، منطقهای و جهانی به سمت ایران و فرصتی که نالکو قصد بهرهگیری از آن را دارد، معطوف شود. رییس هیات مدیره و مدیرعامل نالکو در مصاحبهای عنوان کرده بود: این شرکت هندی قرار است درباره تشکیل یک سرمایهگذاری مشترک نیز با طرف ایرانی (ایمیدرو) مذاکره کند. شرکت ملی آلومینیوم هند(نالکو)، در سال ۱۹۸۱م به عنوان یک شرکت دولتی زیرپوشش وزارت صنایع و معادن تاسیس شد و از مرحله معدن تا تولید انواع شمش آلومینیوم و آلیاژهای این فلز فعالیت میکند. این شرکت در سال ۲۰۱۴م در رتبه ۱۰۹ از ۵۰۰ شرکت برتر هند جای گرفت. به نوشته وبسایت هندی «لایو مینت» مدیرعامل نالکو گفت: مشاور ما ایران، عمان و اندونزی را به عنوان ۳ کشوری که میتوانند این کارخانه در آنها احداث شود، انتخاب کرده است. ما مذاکرات خود را در همین زمینه با طرف ایرانی آغاز و هر ۳ کشور را مورد بررسی قرار دادیم به طوری که وجود انرژی و گاز مورد نیاز و همچنین داشتن برق رقابتپذیر از اولویتهای ما برای اجرای این پروژه خواهد بود.
منبع: گسترش صمت